Ostatnia modyfikacja: 12.12.2016

Postępowanie w sprawie przymuszenia do wykonania szczepień toczy się w trybie postępowania egzekucyjnego w administracji. W tym postępowaniu właściwy organ względem miejsca zamieszkania zobowiązanego podejmuje czynności, których celem jest przymuszenie do wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych.

Postępowanie to polega na:

1. Wystosowaniu do zobowiązanego upomnienia zawierającego informację jaki obowiązek podlega wykonaniu, na mocy jakich przepisów działa organ oraz na wyznaczeniu terminu wykonania obowiązku. Takie upomnienie obecnie wysyła Sanepid powiatowy.
2. Po bezskutecznym upływie terminu wykonania obowiązku, Sanepid wystawia tytuł wykonawczy i przekazuje go do wojewody, który jest właściwym organem w sprwie egzekucji. Tytuł wykonawczy jest wystawiany na specjalnym druku o nazwie TW-1 i przypomina PIT. Sens tytułu wykonawczego jest taki: zobowiązany (imię nazwisko) nie wykonał obowiązku X i w związku z tym wojewoda powinien nałożyć grzywnę. W tym postępowaniu Sanepid występuje jako wierzyciel a wojewoda jako organ egzekucyjny. Wierzyciel czyli podmiot, który ma prawo domagać się wykonania obowiązku ale nie ma prawa do tego obowiązku przymuszać (nałożyć grzywny).
3. Po otrzymaniu tytułu wykonawczego i akt sprawy wojewoda wysyła pismo zawiadamiające o prowadzeniu postępowania i możliwości zgłoszenia wszelkich wniosków przez stronę (Ciebie). To pismo nie zawsze jest wysyłane.
4. Wojewoda wydaje postanowienie o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia i przesyła je wraz z tytułem wykonawczym do zobowiązanego.
5. W tym momencie powstaje możliwość rozpoczęcia procedury odwoławczej. Składa się ona z dwóch ścieżek:
   1. Zażalenie na postanowienie o nałożeniu grzywny
   2. Zarzutów do postępowania egzekucyjnego
6. ad 5a) Zażalenie na postanowienie o nałożeniu grzywny (punkt a) rozpatruje Minister Zdrowia. Po rozpatrzeniu zażalenia minister wydaje postanowienie o uchyleniu postanowienia lub o oddaleniu zażalenia. Na to postanowienie przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
7. ad 5b) Zarzuty do postępowania egzekucyjnego rozpatruje wojewoda po uzyskaniu stanowiska wierzyciela w tej sprawie. W tym celu zwraca się do Sanepidu powiatowego o zajęcie stanowiska w tej sprawie. Sanepid powiatowy przekazuje swoje stanowisko w sprawie zarzutów w formie postanowienia. Wprawdzie na to postanowienie w sprawie stanowiska przysługuje zażalenie ale tylko do organu wyższej instancji czyli do Sanepidu Wojewódzkiego. Zatem nie warto składać zażalenia na postanowienie Powiatowego Sanepidu i trzeba poczekać na postanowienie wojewody. Wojewoda albo uznaje zarzuty albo ich nie uznaje. Dopiero na to postanowienie wojewody w sprawie zgłoszonych zarzutów przysługuje skarga do WSA.
8. Jeżeli WSA uzna skargę a lub b za zasadną wówczas grzywna jest uchylona i jeżeli została wcześniej zapłacona to organ musi ją zwrócić.
9. Jeżeli WSA skargi nie uzna to pozostaje złożenie skargi do NSA. Taką skargę może złożyć tylko adwokat lub radca prawny. Terminy w NSA są dość długie (obecnie ok. 2 lata).

Uwaga!

1. Czasem w miejsce wojewody może działać Wojewódzki Inspektor Sanitarny. Działania takie są podejmowane na mocy porozumienia zawartego pomiędzy wojewodą a Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym. Sanepid po prostu wykonuje zadania wojewody. Kwestią otwartą jest legalność takiego porozumienia (więcej w pytaniu Czy tylko wojewoda może nałożyć grzywnę?).
2. Pamiętaj o terminach odwołań. Na złożenie zażalenia na postanowienie o nałożeniu grzywny jest 7 dni licząc od daty odbioru pisma. Niedotrzymanie terminu powoduje uprawomocnienie postanowienia i zamknięcie drogi odwoławczej. Tylko w szczególnych przypadkach (np. pobyt w szpitalu) można uzyskać przywrócenie terminu.
3. Podobnie dla tytułu wykonawczego - termin złożenia zarzutów do postępowania egzekucyjnego wynosi 7 dni i jest liczony od dnia otrzymania tytułu. Tytuł wykonawczy może być przesłany razem z postanowieniem lub wcześniej - wraz z zawiadomieniem o wszczęciu postępowania.
4. Zdarza się, że Sanepid wysyła pismo wzywające do stawienia się celem złożenia wyjaśnień. Uprawnienie takie daje organowi KPA. Jeżeli nie chcesz składać wyjaśnień osobiście możesz to zrobić na pismie. W tym celu należy zadzwonić do Sanepidu i poinformoważ, żeby przesłali pytania na które odpowiesz pisemnie.